8 augustus 2017
Dankzij een plan dat door landmeter C. Everaert in 1766 werd opgemaakt in opdracht van de eigenaars van het kasteeldomein, konden we voor het eerst het toponiem Warande situeren. Daar bij het opstellen van ons landboek in 1690 de goederen van de heer van de heerlijkheid buiten beschouwing werden gelaten, zal men in dat werk Warande ook vruchteloos zoeken. De Warande had een oppervlakte van meer dan veertien dagwand en was gelegen naast het eigenlijke kasteeldomein. Zij werd langs het oosten begrensd door een dreef die we in onze dagen kennen als Bosdreef. De straat die in de toekomst Warande zal worden genoemd vormde ooit een deel van de westergrens van dat gebied.
Warande doet denken aan een wandelpark en misschien werd de betrokken zone ook aangelegd met die bestemming. In de achttiende eeuw werd zij daarvoor alleszins niet meer gebruikt. We vonden haar slechts gebruikt voor het kweken van jonge boompjes. Blijkbaar was hiermee de bewoner van de kasteelhoeve belast, althans voortgaande op de door hem ingediende rekeningen voor de aanschaffing van mest voor de warande. Wellicht kweekte men er zelf het nodige om nadien ter vervanging van gerooide bomen in het bos te worden uitgeplant.
We weten dat omstreeks 1770 de erfgenamen uit het geslacht de Bournonville in een langdurig proces met onze dorpsoverheid waren gewikkeld, over het al of niet bijdragen in de dorpsbelastingen waarvan de heren van de heerlijkheid voorheen waren vrij gebleven. Het proces werd circa 1775 in het nadeel van de adellijke familie beslecht, met als gevolg dat zij de interesse voor haar goederen te Buggenhout verloor en alles te koop stelde. Tussen 1776 en 1777 wisselde de heerlijkheid, en dus ook de Warande, een paar keer van eigenaar om in dat laatste jaar definitief te worden verworven door prins d’Ongnyes van Grimbergen.
Vermoedelijk waren die verwikkelingen de oorzaak ervan dat de planterij werd verwaarloosd. In ieder geval was omstreeks 1777 meer dan de helft van de Warande een bos geworden, waarmee niets meer was te beginnen dan het te rooien. In 1780 werd langs de zuidzijde een boswachterswoning opgetrokken en langs de noordzijde, begrensd door de Bosstraat, werd datzelfde jaar een groot gedeelte van het gerooid bos verkocht. Ook het vroegere kasteel was in 1780 reeds gesloopt en in 1781 ging de verkoop van wat eens de Warande was geweest voort.
Met de straatnaam Warande wordt niet alleen herinnerd aan een plaatselijk toponiem, maar ook aan een planterij tot verzekering van het bosbestand die bijdroeg tot een economisch beheer van het toen nog zeer uitgestrekte ‘s Heerenbosch.