“Gemeentepolitiek in Buggenhout en Opdorp 1796 – 1920” is het eerste van twee delen (*).
Het boek begint in 1796 toen de Fransen korte metten maakten met het Ancien Régime. Ze drongen ons hun eigen bestuurlijke indeling op en benoemden plaatselijke notabelen om Buggenhout en Opdorp te besturen. Als agent en adjoint municipal vertegenwoordigden zij hun commune in het kantonaal bestuur van het kanton Lebbeke.
De plaatselijke gezagdragers kregen het geregeld aan de stok met de Fransen over de bemoeienissen met hun geloof en het invoeren van de legerdienst. Dat leidde o.m. tot hun afdanking én tot de tot onze verbeelding sprekende Boerenkrijg. Het heeft toen geen haar gescheeld of de boskapel was verkocht. Ook de invoering van de burgerlijke stand verliep niet overal en altijd van een leien dakje.
Napoleon maakte in 1800 van Buggenhout en Opdorp zelfstandige gemeenten met een volwaardig gemeentebestuur met aan het hoofd een burgemeester.
Wie was die eerste maire en wie waren de overige bestuursleden?
Werd het gemeentebestuur in de periode 1800 – 1830 door de inwoners verkozen?
Wie benoemde de burgemeester, de schepenen en de raadsleden?
België had zich nog maar net onafhankelijk verklaard en meteen werden gemeenteraadsverkiezingen uitgeschreven. Eind 1830 mocht een beperkt aantal kiesgerechtigde mannelijke inwoners zelf hun gemeentebestuur kiezen. Een 55-tal inwoners van zowel Buggenhout als Opdorp maakten van die mogelijkheid gebruik en kozen onder andere zelf een burgemeester – iets wat daarvoor niet kon en daarna tot 2024 ook niet mogelijk was.
De periode valt uiteen in twee grote perioden:
die van het cijnskiesrecht voor mannen en
het algemeen meervoudig stemrecht voor mannen.
Wat dat precies inhoudt?
Alle verkiezingen en gemeentebesturen vanaf 1830 tot en met 1911
Wie was kiesgerechtigd? Hoeveel kiezers daagden er bij de verkiezingen op?
Wat was het beroep van de verkozenen? Hoe “rijk” waren ze?
Hoe verliep zo’n gemeenteraadsverkiezing op de dag zelf en hoe werd de “uitslag” berekend?
Waarom waren er op zo’n verkiezingsdag soms twee aparte verkiezingen?
Wie werd uiteindelijk burgemeester, schepen en raadslid?
Wanneer werd de onlangs afgeschafte opkomstplicht ingevoerd?
Wanneer werd de kiesbrief zoals we hem nu nog kennen ingevoerd?
Dat alles en nog veel meer wordt uitgebreid behandeld en rijkelijk geïllustreerd met relevante archiefstukken.
Daarnaast volgt vanaf ongeveer 1820 een overzicht van de belangrijkste beslissingen die de gemeenteraad en het schepencollege in Buggenhout en Opdorp namen op het gebied van onderwijs, wegenwerken, financiën, gezondheid enz. enz.
In 1829 was er bijvoorbeeld sprake van een fusie tussen Buggenhout en Opdorp. Wat dachten de vroede vaderen toen over dat voorstel?
Misschien was een van uw voorouders burgemeester, schepen of raadslid. Een uitgebreid namenregister en voetnotenapparaat vergemakkelijkt het zoeken naar personen in dit uitgebreide naslagwerk.
Om te eindigen een fragment uit het voorwoord van Jozef Dauwe, eregedeputeerde o.m. voor Cultuur en Erfgoed Oost-Vlaanderen:
“Het eerste deel dat nu verschijnt, nl. Gemeentepolitiek in Buggenhout en Opdorp van 1796 tot 1920 is het resultaat van bewonderenswaardig jarenlang volgehouden en intens opzoekingswerk in alle beschikbare archieven. Wij kijken reikhalzend uit naar het verschijnen van het tweede deel, waarmee Buggenhout er een onvergankelijk literair-historisch monument bij krijgt. Het is weliswaar van papier, maar het zal de eeuwen trotseren en de samenhorigheid en de fierheid van de inwoners versterken, meer dan enig marmeren standbeeld dat ooit zou kunnen.”
Geïnteresseerd?
Het boek wordt op 28 maart 2025 in de raadzaal van het gemeentehuis voorgesteld. Verdere details volgen later.
De prijs bedraagt – exclusief verzendkosten – 50 euro bij voorintekening en 55 euro daarna.
De voorintekenperiode eindigt op 10 februari 2025.
De verzendkosten bedragen 10 euro.
Het gepaste bedrag kan uitsluitend worden betaald via het rekeningnummer BE61 0680 6072 1017 van Heemkring Ter Palen met als vermelding “Jaarboek 2025”.
(*) Het tweede deel over de periode 1921 – 2024 verschijnt eind 2026.
Noteer alvast in jullie agenda… 50 JAAR Ter Palen… een heel jaar feest!
Zeg het door en kom zeker langs!
Ons archief (Orangerie – Vekenstraat 3) is open voor je opzoekingen op zondag 8 december a.s. van 10.00u tot 12.00u.
Op vrijdag 11 oktober was er onze lezing over onze politieke geschiedenis… wie koos de burgemeester, hoe was de zetelverdeling,…
Onze collega Guido bracht met zijn presentatie een goed beeld hoe alles is zijn werk ging/gaat!
Met zijn gedicht ‘Stemplicht’ bracht dorpsdichter Michiel Contryn de lezing op gang.
Omwille van de verkiezingen van 13 oktober, die ook doorgaan in de Orangerie, is ons ARCHIEF ditmaal niet toegankelijk. We staan weer ter beschikking op zondag 10 november van 10.00u tot 12.00u.
Op zondag 13 oktober 2024 wordt voor de 46ste keer sedert 1830 een nieuw gemeentebestuur verkozen.
Tijdens deze lezing krijgt u een antwoord op de vragen:
– wie het gemeentebestuur koos.
– wat de voorwaarden waren om als kiezer in aanmerking te komen.
– volgens welke berekening de stemmen werden omgezet in zetels in de gemeenteraad.
Er wordt ook stilgestaan bij de evolutie van de stemplicht.
GEÏNTERESSEERD?
Raadzaal van het gemeentehuis
Vrijdag 11 oktober om 19 uur
VRIJE INKOM
Ons archief (Orangerie – Vekenstraat 3) is open voor je opzoekingen op zondag 11 augustus a.s. van 10.00u tot 12.00u.
Op 8 september zijn wij met Echo van de Stilte van de partij op Openmonumentendag.
U krijgt die dag de unieke kans om de prachtige kapel van het klooster en de begraafplaats van de Zusters van Sint-Vincentius à Paulo te bezoeken onder leiding van een gids.
Programma
– 14.00u geleid bezoek aan de kapel en de begraafplaats
– 15.00u geleid bezoek aan de kapel en de begraafplaats
– 16.00u geleid bezoek aan de kapel en de begraafplaats
– 17.00u geleid bezoek aan de kapel en de begraafplaats
Het geleid bezoek is GRATIS.
Er is doorlopend gelegenheid om iets te drinken.
– 19.00u Klassiek concert in de kapel door het Ensor Strijkkwartet
Dit gerenommeerde Belgische strijkkwartet heeft een bijzondere reputatie opgebouwd door enerzijds hun affiniteit met Ludwig Van Beethoven en anderzijds de samenwerking met bekende auteurs (Hugo Claus, Dimitri Verhulst, Tom Lanoye e.a.) en acteurs (Jan Decleir, Koen De Graeve e.a.).
In hun programma laat het Ensor Strijkkwartet zich inspireren door de prachtige akoestiek van de kapel. Zij kiezen uit het repertoire van o.a. Bach, Haydn en Beethoven, componisten bij uitstek in het creëren van een bijzondere ervaring waarbij de echo van de muziek de stilte in de ruimte opvult met schoonheid en emotie.
Deuren: 18.30u – Begin: 19.00u – Einde: rond 20.15u (er is geen pauze)
Ingang: via de poort links van het huis nr. 18 in de Schoolstraat.
Geïnteresseerd?
– Kaarten: 10 euro, uitsluitend te reserveren via een overschrijving op BE61 0680 6072 1017 t.n.v. Heemkring Ter Palen met mededeling van uw naam, adres en het aantal kaarten dat u wenst te reserveren voor het concert.
Uw kaarten liggen op 8 september klaar aan de ingang van de kapel.
– Kaarten aan de ingang: 12 euro (als er nog beschikbare plaatsen zijn).
Tot zondag 8 september!
Omwille van de verkiezingen van 9 juni, die ook doorgaan in de Orangerie, is ons ARCHIEF ditmaal niet toegankelijk. We staan weer ter beschikking op zondag 14 juli van 10.00u tot 12.00u.